Φράουλα: Η θρεπτική αξία της βασίλισσας της άνοιξης

Η φράουλα είναι αγγειόσπερμο και δικότυλο φυτό της οικογένειας των Ροδίδων και πιθανότατα κατάγεται από τη Χιλή. Η Ευρωπαϊκή φράουλα που είναι ιδιαίτερα γνωστή στην Ελλάδα, βρίσκεται και αυτοφυής σε λοφώδεις, δασώδεις και ημιδασώδεις περιοχές. Ο καρπός της άγριας αυτής φράουλας είναι μικρός, εξαιρετικά γλυκός και νόστιμος.

Είναι ποώδες, πολυετές φυτό, έρπον αλλά και αναρριχώμενο, με τριχωτά σύνθετα φύλλα και αποτελούνται από 3 φυλλάρια που τα περιθώρια τους είναι πριονωτά. Τα άνθη της είναι λευκά, μονογενή ή και ερμαφρόδιτα και φύονται σε μικρές ταξιανθίες που ξεκινούν από τις μασχάλες των φύλλων. Όσο ο χρόνος περνάει, οι ρίζες του φυτού γίνονται ξυλώδεις και αναπτύσσονται παραφυάδες που ριζώνουν, αναπτύσσοντας έτσι, νέα φυτά.

 

Ο καρπός της φράουλας είναι σύνθετος και αποτελείται από μια ανθοδόχη που έχει στην επιφάνεια της πολλά μικρά σπόρια. Η καλλιέργεια της φράουλας είναι αρκετά εύκολη ακόμα και για τους πιο αρχάριους. Η φράουλα μπορεί να προσαρμοστεί σε όλα τα είδη χώματος και δεν χρειάζεται καθόλου λιπάσματα. Αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα αλλά οι απότομες μεταβολές της θερμοκρασίες ή ο παγετός μπορεί να τη βλάψουν.

 

Όταν το ψύχος του χειμώνα είναι μεγάλο τότε οι φράουλες καλύπτονται για να προστατευτούν. Για το λόγο αυτό γίνονται και καλλιέργειες σε θερμοκήπια. Η ξηρασία δεν την ευνοεί και το πότισμα είναι καλύτερα να γίνεται με τεχνητή βροχή ή με ράντισμα όλου του φυτού. Ο πολλαπλασιασμός της γίνεται με παραφυάδες. Η φύτευση γίνεται το Φθινόπωρο ώστε να αποφέρουν παραγωγή, τον επόμενο χρόνο.

Η συγκομιδή γίνεται μόλις οι φράουλες αποκτήσουν κόκκινο χρώμα. Οι φράουλες καταναλώνονται ως νωπό φρούτο αλλά και επεξεργάζονται (κονσέρβες, χυμοί και άλλα). Τις βρίσκουμε όλο το χρόνο ωστόσο η κορύφωση της παραγωγής τους είναι από τον Απρίλη μέχρι τον Ιούλιο.  Υπάρχουν περισσότερες από 600 ποικιλίες φράουλας, κάθε μια από τις οποίες διαφέρει σε γεύση, μέγεθος και υφή.

Οι μεγάλες κόκκινες φράουλες που τρώμε σήμερα, προέρχονται από διασταύρωση των άγριων ευρωπαϊκών με τις μεγάλες λευκές φράουλες που υπήρχαν στη Νότια Αμερική. Οι Η.Π.Α. έχουν τη μεγαλύτερη παραγωγή στον κόσμο με 220.000 τόνους ετησίως. Ακολουθούν ο Καναδάς , η Ιταλία , η Πολωνία και η Γαλλία.

Τα συστατικά της φράουλας 

Η φράουλα περιέχει πολύ νερό (περίπου 90%), κάτι πολύ ευεργετικό για την καλή λειτουργία του ουροποιητικού μας συστήματος. Είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όπως σε βιταμίνες Β και C και περιέχει σημαντικές ποσότητες μαγγανίου, καλίου, σιδήρου και φυτικών ινών ενώ η θερμιδική της αξία είναι μικρή. Τα 100 γρ. φράουλες έχουν λιγότερες από 30 θερμίδες.

Περιέχει πολλές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ουσίες, με κυριότερες τις ανθοκυανίνες, τις φλαβονόλες (κατεχίνες, γαλλοκατεχίνες, επικατεχίνες, καμπφερόλη, κερκετίνη), τανίνες, στιλβένια, Υδροξυ-βενζοϊκό οξύ (ελλαγικό οξύ, γαλλικό οξύ, βανιλλικού οξύ, σαλικυλικό οξύ)και Υδροξυ-κινναμωμικού οξέα (κινναμωμικού οξέος, κουμαρικό οξύ, καφεϊκό οξύ, φερουλικό οξύ. Είναι φρούτο πλούσιο σε ιώδιο, πεκτίνη, βιταμίνη Κ, κάλιο και μαγνήσιο.

Ιστορία και παράδοση της φράουλας

Λέγεται ότι οι φράουλες ήταν το αγαπημένο φρούτο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στην Ευρώπη άρχισαν να καλλιεργούνται πριν από τους χριστιανικούς χρόνους και κατείχαν σημαντική θέση στις προτιμήσεις των αρχαίων Ρωμαίων. Οι γυναίκες στην αρχαία Ρώμη έφτιαχναν μάσκες ομορφιάς από τις άγριες φράουλες των δασών της Ευρώπης.

Κατά το 14ο αιώνα, οι Γάλλοι ήταν φανατικοί με τις φράουλες. Ωστόσο, το περιβόητο γλυκό με φράουλες και σαντιγύ, σερβιρίστηκε για πρώτη φορά στην Αγγλία, το 1509, σε μια δεξίωση του καρδινάλιου Γούλσι. Κατά την εμφάνισή τους στην Ευρώπη, την εποχή του Μεσαίωνα, οι φράουλες ήταν περισσότερο γνωστές για τις ιατρικές και θεραπευτικές τους ιδιότητες και πολύ λιγότερο για τη μαγειρική τους αξία.

Οι φράουλες που γνωρίζουμε και τρώμε σήμερα, προέρχονται από τη διασταύρωση της μικρής, άγριας και κόκκινης φράουλας της Βιρτζίνια, με τη μεγαλύτερη, κιτρινωπή και κωνική φράουλα της Χιλής, την οποία έφερε στη Βρετάνη (διοικητική περιοχή της Γαλλίας), ο Γάλλος καπετάνιος Φρεζιέ το 1712, γι’ αυτό και οι φράουλες στα γαλλικά λέγονται fraises.

Όταν η διασταύρωση αυτή απέδωσε το μέγιστο αποτέλεσμα γεύσης και μεγέθους, η καλλιέργεια της φράουλας επικράτησε παντού με ενθουσιασμό και από τότε, έγινε ένα από τα πιο αγαπημένα φρούτα στον κόσμο.

Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις της φράουλας

– έχει αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές και ευεργετικές για την καρδιά ιδιότητες.

– οι φυτικές ίνες που περιέχουν, έχουν καθαρτική, αιμοστατική, διουρητική και μαλακτική δράση, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην αποτοξίνωση του οργανισμού.

– πρόληψη και θεραπεία της δυσκοιλιότητας.